Onderzoek faciliteren door middel van groepscatalogi

Als u vaker een kunstmuseum heeft bezocht, dan weet u dat het bekendste kunstwerk niet altijd het werk is dat u het meeste aansprak. Soms is het een minder "belangrijk" stuk dat uw hart een sprongetje deed maken en waarvan u het achterliggende verhaal wilde weten. Als u dan de titel van het werk googlede, dan kon u er vaak tussen alle zoekresultaten niet eens een afbeelding van vinden. Wikipedia bevatte weinig bibliografische informatie over de kunstenaar en bijna niets over het jaartal waarin "uw" kunstwerk was gemaakt. U wilde meer informatie. Maar hoe kwam u daarachter?

"Nu bibliografische en digitale archieven zo exponentieel uitbreiden, geloof ik dat er technische oplossingen nodig zijn om wetenschappers te helpen betrouwbare informatie te vinden," aldus Geert-Jan Koot, hoofd van de Rijksmuseum Research Library. Sinds 1999 bood Artlibraries.net voor een deel de oplossing hiervoor. Deze database mijnt de gegevens van de online databases van deelnemende kunstbibliotheken. Maar dat systeem kende zijn beperkingen. Naar aanleiding van discussies over de zorgen met betrekking tot de financiering van internationale kunstbibliotheken hebben bibliotheekmedewerkers van kunstbibliotheken, uitgevers en informatietechnologen uit de Amerikaanse en Europese kunstgeschiedenisgemeenschap de Future of Art Bibliography (FAB)-groep opgericht, die internationale bijeenkomsten organiseerde om "nieuwe manieren te vinden om gezamenlijk kunsthistorisch onderzoek te faciliteren".

De FAB liet het oog vallen op WorldCat^® nadat ze ontdekten dat deze database al veel holdings van het merendeel van de leden van Artlibraries.net bevatte. Bovendien leverde OCLC al "toegang tot duizenden commercieel en openlijk toegankelijke collecties, portalen en archieven" via de centrale index van WorldCat, licht Geert-Jan Koot toe. "Dankzij deze rijke bibliografische informatie beseften we dat een ware discoverytool voor kunsthistorisch onderzoek gerealiseerd kon worden. We noemden het Art Discovery."

De Art Discovery Group Catalogue, die Geert-Jan Koot ook wel omschrijft als "de grootste en meest uitgebreide tool voor kunsthistorisch onderzoek en onderzoek met betrekking tot kunst", bevat momenteel de catalogi van ruim 60 bibliotheken uit 12 landen. Hij merkt op dat de Art Discovery Group Catalogue snel resultaten opleverde die "verrijkt zijn met aanvullende bronnen, zoals bibliografische databases, archieven met volledige artikelen en beeldcollecties. De zoekresultaten zijn dus veel rijker dan in welke andere omgeving dan ook."

Of u nu professioneel wetenschappelijk onderzoek doet op het gebied van kunst of een museumbezoeker bent die als een blok is gevallen voor een vrij onbekend stuk, de Art Discovery Group Catalogue helpt bronnenmateriaal te vinden dat veel verder gaat dan het verhaal achter het kunstwerk.

Bibliotheek in een oogopslag

• De kunstgeschiedeniscollectie van de Rijksmuseum Research Library is de meest uitgebreide van Nederland
  
• Een groot deel van de catalogus is online beschikbaar.
• De bibliotheek steunt de missie van het Rijksmuseum en probeert de rol van belangrijke nationale academische kunstbibliotheken te vergroten.
• De Art Discovery Group Catalogue is gelanceerd in mei 2014 en is onderschreven door de IFLA Section of Art Libraries.